Boyun Fıtığı Tedavisi 

Boyun fıtığı, omurgayı oluşturan kemiklerin arasındaki diskin zamanla zayıflamasıyla disk içeriğinin dışarıya doğru fırlayarak sinir kökü ya da omuriliğin üzerine baskı yapması durumudur. Tıbbi adı servikal disk hernisi olan boyun fıtığı, omurların birbirinden ayrılmasını ve hareket etmesini sağlayan yastıkçıklardır. Diskler, esnek ve dayanıklı bir dış tabaka ile daha yumuşak ve jelatinimsi bir iç tabaka olmak üzere iki katmandan oluşur. Diskler, omurganın darbelere karşı korunmasına ve hareketliliğine yardımcı olur.

Boyun Fıtığı Nedenleri

Boyun fıtığına neden olan başlıca faktörler şunlardır:

Yaşlanma: Diskler yaşlandıkça, su içeriğini kaybetmeye başlar ve daha az esnek hale gelir. Bu durum, disklerin yırtılmasına ve fıtıklaşmasına daha yatkın hale gelmesine neden olur.

Travma: Ani bir darbe veya yaralanma, diskin yırtılmasına ve fıtıklaşmasına neden olabilir.

Tekrarlayan hareketler: Boynun tekrarlayan olarak uzatılması, bükülmesi veya döndürülmesi, disklerin yırtılmasına ve fıtıklaşmasına neden olabilir.

Bazı meslekler: Boynun aşırı kullanımına neden olan bazı meslekler, boyun fıtığı riskini artırabilir. Örneğin, uzun süre bilgisayar başında çalışan kişilerde boyun fıtığı görülme sıklığı daha yüksektir.

Bazı hastalıklar: Bazı hastalıklar, boyun fıtığı riskini artırabilir. Örneğin, osteoporoz, disklerin zayıflamasına ve daha kolay fıtıklaşmasına neden olabilir.

Boyun Fıtığı Belirtileri

Boyun fıtığının belirtileri, fıtığın boyutuna ve konumuna bağlı olarak değişebilir. Genellikle görülen belirtiler şunlardır:

• Boyun ağrısı: Boyun ağrısı, boyun fıtığının en yaygın belirtisidir. Ağrı, boyun bölgesinden başlayarak kola ve omuzlara yayılabilir.
• Uyuşma ve karıncalanma: Fıtıklaşan disk, sinir köküne baskı yaparak uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Bu belirtiler, kolda, elde veya parmaklarda görülebilir.
• Güç kaybı: Fıtıklaşan disk, sinir köküne baskı yaparak kasların güç kaybetmesine neden olabilir. Bu durum, kolda veya elde zayıflık ve güç kaybına neden olabilir.
• Kas spazmı: Fıtığın çevresindeki kaslar, ağrıyı önlemek için kasılarak spazm yapabilir. Bu durum, boyunda ve kola yayılan ağrıya neden olabilir.
• Baş ağrısı: Boyun fıtığı, baş ağrısına da neden olabilir. Baş ağrısı, genellikle boyun ağrısıyla birlikte görülür.

Boyun Fıtığı Tanısı

Boyun fıtığı tanısı, fizik muayene ve radyolojik görüntüleme yöntemleri ile konulur. Fizik muayenede, doktor boyun ağrısı, uyuşma, karıncalanma ve güç kaybı gibi belirtileri kontrol eder. Radyolojik görüntüleme yöntemleri, diskte fıtıklaşma olup olmadığının belirlenmesinde yardımcı olur. En sık kullanılan radyolojik görüntüleme yöntemleri şunlardır:

Manyetik rezonans görüntüleme (MR): MR, diskin ve sinir köklerinin ayrıntılı bir görüntüsünü sağlar.

Bilgisayarlı tomografi (BT): BT, diskin ve sinir köklerinin kemik yapılarını gösteren bir görüntüleme yöntemidir.

Boyun Fıtığı Tedavisi

Boyun fıtığının tedavisi, fıtığın boyutuna ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak değişir. Çoğu boyun fıtığı, ameliyatsız tedavi yöntemleri ile iyileşebilir. Ameliyatsız tedavi yöntemleri şunlardır:

Başlangıç tedavisi: Başlangıç tedavisi, istirahat, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedaviden oluşur.

Korse kullanımı: Korse kullanımı, boyun hareketini kısıtlayarak fıtığın daha fazla büyümesini önleyebilir.

Enjeksiyonlar: Bazı durumlarda, kortizon veya anestezik ilaçların fıtık bölgesine enjekte edilmesi gerekebilir. Bu yöntem, ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.

Ameliyat, aşağıdaki durumlarda gerekli olabilir:

Ağrı kesici ilaçlar ve diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen ağrı

Kolda veya elde güç kaybı veya uyuşma

Başka bir nedene bağlanamayan görme veya denge sorunları

 

Boyun Fıtığı Ameliyatı

Boyun fıtığı ameliyatı, fıtıklaşan diskin sinir kökü veya omurilik üzerindeki baskısını kaldırmak için yapılan bir cerrahi işlemdir. Ameliyat, aşağıdaki durumlarda gerekli olabilir:

Ağrı kesici ilaçlar ve diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen ağrı

Kolda veya elde güç kaybı veya uyuşma

Başka bir nedene bağlanamayan görme veya denge sorunları

Boyun Fıtığı Ameliyatı Türleri

Boyun fıtığı ameliyatı, açık ve kapalı olmak üzere iki türde yapılır.

Açık boyun fıtığı ameliyatı, en yaygın kullanılan ameliyat türüdür. Bu ameliyatta, boyunda yaklaşık 5-6 cm uzunluğunda bir kesi açılır. Fıtıklaşan disk, kesiden girilerek çıkarılır.

 

Kapalı boyun fıtığı ameliyatı, daha yeni bir ameliyat türüdür. Bu ameliyatta, boyunda küçük kesilerden girilerek fıtıklaşan disk çıkarılır. Kapalı boyun fıtığı ameliyatı, açık boyun fıtığı ameliyatına göre daha az invazivdir ve iyileşme süresi daha kısadır.

Boyun Fıtığı Ameliyatında Kullanılan Teknikler

Boyun fıtığı ameliyatında kullanılan başlıca teknikler şunlardır:

Mikrocerrahi: Bu teknikte, ameliyathanede mikroskop altında ameliyat yapılır. Mikroskop, cerrahın fıtıklaşan diski daha net görmesini sağlar.

Endoskopik: Bu teknikte, boyuna küçük bir kesiden girilerek ameliyat yapılır. Endoskop, ameliyathanede kullanılan bir kameradır. Endoskop, cerrahın ameliyat bölgesini görmesini sağlar.

Lazer: Bu teknikte, fıtıklaşan disk lazer kullanılarak çıkarılır. Lazer, ameliyatın daha hızlı ve daha az invaziv olmasını sağlar.

 

Boyun Fıtığı Ameliyatının Riskleri

Boyun fıtığı ameliyatının riskleri şunlardır:

• Enfeksiyon: Enfeksiyon, herhangi bir ameliyatın bir komplikasyonu olabilir. Boyun fıtığı ameliyatında enfeksiyon riski, açık ameliyatlarda daha yüksektir.
• Kanama: Kanama, herhangi bir ameliyatın bir komplikasyonu olabilir. Boyun fıtığı ameliyatında kanama riski, açık ameliyatlarda daha yüksektir.
• Sinir hasarı: Sinir hasarı, boyun fıtığı ameliyatının en ciddi komplikasyonudur. Sinir hasarı, güç kaybı, uyuşma veya karıncalanma gibi sorunlara neden olabilir.

Daha fazla ameliyata ihtiyaç duyulması: Fıtıklaşan diskin tekrarlanması durumunda, daha fazla ameliyata ihtiyaç duyulabilir.

Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonrası Bakım

• Boyun fıtığı ameliyatı sonrası bakım, ameliyatın türüne ve kullanılan tekniklere göre değişir. Genel olarak, ameliyat sonrası aşağıdakilere dikkat edilmelidir:
• Ağrı kesici ilaçlar kullanın.
• Boynunuzu dinlendirin.
• Doktorunuzun önerdiği hareketleri yapın.
• Ameliyattan sonra en az 2 hafta boyunca araba kullanmayın.

Boyun Fıtığı Ameliyatının Başarısı

Boyun fıtığı ameliyatının başarısı, fıtığın boyutuna, konumuna ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak değişir. Genel olarak, ameliyat sonrası ağrı ve diğer belirtilerde belirgin bir iyileşme görülür.

Boyun Fıtığı Ameliyatının Alternatifleri

• Boyun fıtığı ameliyatı, aşağıdaki durumlarda alternatif tedavi yöntemleriyle denenebilir:
• Fıtık küçük ve belirtiler hafifse.
• Hastanın ameliyat riskini göze alamadığı durumlarda.

Alternatif tedavi yöntemleri şunlardır:

• İlaç tedavisi: Ağrı kesici ve antienflamatuar ilaçlar, boyun fıtığı ağrısını ve diğer belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Fizik tedavi: Fizik tedavi, boyun kaslarını güçlendirmeye ve hareket açıklığını artırmaya yardımcı olabilir.
• Enjeksiyonlar: Kortizon veya anestezik ilaçların fıtık bölgesine enjekte edilmesi, ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.

Prof. Dr. Ömür GÜNALDI